Begrafenisweer langs de Via Appia

Vanaf het moment dat hij met Hans naar de Via Appia was geweest, wilde Co deze Romeinse weg verder aflopen. Afgelopen zondag was de laatste kans om dat te doen en hoewel de weersvoorspellingen niet fantastisch waren, ging Co goedgemutst op pad. Hij pakte de route op bij de tombe van Cecilia Metella. Vandaar loopt de weg naar het zuiden, langs vele Romeinse graven. Romeinen mochten namelijk niet in de stad worden begraven en daarom werden grafmonumenten langs de toegangswegen aangelegd. Natuurlijk was het wel de bedoeling dat het graf werd gezien door voorbijgangers en als oudste van de Romeinse wegen gold de Via Appia daarbij als een A-locatie. De meeste graven zijn in de loop der tijd van hun marmer en beeldhouwwerk gestript en zien er aan de buitenkant onooglijk uit. Maar soms zijn ze binnen nog redelijk gaaf, zoals deze grafhoop waar zelfs nog een sarcofaag in staat.

Er is zoveel gebouwd langs de Via Appia, dat zelfs 1500 jaar aan sloop en materiaaldiefstal niet alles heeft kunnen laten verdwijnen. Terwijl het zachtjes begon te regenen, genoot Co van onthoofde Romeinse beelden en van wat ooit een kleinere versie van de Piramide van Cestius is geweest. Deze is echter door materiaaldieven en de tijd zo zwaar gehavend, dat het meer een bovenmaatse champignon lijkt. Waar al dat gestolen materiaal gebleven is? Nou, onder meer in de tuinmuurtjes van omwonenden.

De route langs de Via Appia is van een grote schoonheid. En tombes langs de weg zijn soms erg handig: zeker als het steeds harder gaat regenen en je een droge plek voor de lunch zoekt. Na de lunchstop in de 'bushaltetombe' werd de route steeds landelijker. Schaapskuddes liepen tussen de Romeinse resten door en Co kwam zelfs een modern huis-met-tuintje tegen die bovenop een massieve Romeinse graftombe was gebouwd. Waar anders dan in Italië vind je zoiets?

Het laatste stuk dat Co liep is eigenlijk het meest boeiende, het was dan ook jammer dat het juist daar met bakken tegelijk uit de hemel kwam. De weg is hier zo ver van de stad, dat er in de Romeinse tijd ruimte was voor enorme buitenplaatsen, zoals de Villa van de Quintilii. Het was leuk geweest om daar eens te kijken, maar helaas: de custode had blijkbaar op zo'n natte middag geen bezoekers verwacht en was (te) vroeg naar huis gegaan. Even verder langs de weg liggen een reeks van drie archaïsche grafheuvels. Het zou de plek zijn geweest van de legendarische strijd tussen de Horatii en de Curiatii, twee drielingen afkomstig uit Rome en Alba Longa die met elkaar een duel uitvochten om de zeggenschap in Latium. Twee Romeinse Horatii werden daarbij gedood, voordat de laatste Horatius-broer de drie broers Curiatius wist te doden en daarmee het gezag van Rome vestigde. De twee Horatii liggen naast elkaar in twee tombes, terwijl de verliezers bij elkaar zijn geharkt in de tombe waar een oude wachttoren op staat. Die laatste locatie is voor Co om nog een andere reden van belang: het is namelijk de plek waar de uni zijn jaarlijkse opgravingen doet.

Vlak na de graftombes hield Co het voor gezien: zelfs voor hem werd de regen te veel. Bij het volgende kruispunt stapte hij in de eerste de beste bus die langskwam, in de verwachting daarmee terug te rijden naar de bewoonde wereld. Helaas was het een onverwachte kennismaking met een nieuwe fenomeen in het Romeinse openbaar vervoer: de begraafplaatsbus. Elk weekeinde rijden blijkbaar de oudste stadsbussen dwars door Rome om Romeinse burgers naar afgelegen begraafplaatsen te brengen. Ook deze bus scheurde dwars door de buitenwijken van Rome (helaas zonder één fatsoenlijke overstapplek aan te doen) voordat hij Co dropte op de Cimetero di Laurentina, een troosteloze nieuwe begraafplaats waar een mens nog niet dood gevonden zou willen worden. Wat toch sneu is voor al die mensen die er verplicht voor tien jaar in een huurgraf moeten liggen. En daar stond Co dan, in de regen. Een toepasselijk einde van een dag vol begravenisweer.