Amsterdamse school

Het is niet Kaco's hobby om op zaterdag een school te bezoeken, maar voor de Amsterdamse school maken ze graag een uitzondering. Simpele materialen als baksteen en hout, veel oog voor detail en mooie symboliek rond alledaagse dingen, het zijn kenmerken van deze school; een bouwstijl die rond 1915 populair werd in Amsterdam en tot in de jaren dertig grote invloed had in Nederland. Een bouwstijl die bewust tot doel had om de stad te verbeteren door met rationele en tegelijkertijd expressieve ontwerpen schoonheid te brengen, niet alleen in rijke maar vooral ook in armere buurten.Icoon van de Amsterdamse school is Het Schip, een complex arbeiderswoningen in de Spaarndammerbuurt. Het was het vlaggenschip van de socialistische woningbouwvereniging Eigen Haard, die met dit gebouw de arbeiders probeerde te verheffen. De meer gefortuneerde arbeiders overigens, want het complex pakte zó duur uit dat alleen arbeiders met vaste banen (voornamelijk ambtenaren) zich een woning in Het Schip konden veroorloven. In het meesterwerk van architect Michel de Klerk is tegenwoordig een museum voor de Amsterdamse School gevestigd. Kaco was al eens eerder bij Het Schip geweest, maar toen was dit museum gesloten. Op uitnodiging van DePim kregen Kaco daarom zaterdag een rondleiding. Het museum bestaat uit een zeer mooi in stijl uitgevoerd postkantoortje, een modelwoning en een expositieruimte annex theesalon. Details van het postkantoortje staan in de bovenste foto. In de museumwoning viel vooral op hoeveel de socialistische visie op arbeiders overeenkwam met de katholieke en protestante visies: weliswaar geen kruizen en godsverwijzingen, maar net als in christelijke interieurs werden ook de woningen der socialisten volgepropt met vermaningen en oproepen die de arbeiders tot betere mensen moest maken.

Eén van de leuke kanten van de Amsterdamse School is dat het door de gemeente Amsterdam werd geadopteerd als de officiële stijl van de overheid. Nog steeds zijn in de stad overal bruggen te zien in deze expressieve stijl. Ook straatmeubilair werd door de Amsterdamse school architecten ontworpen. Zoals deze openbare politie- en brandmelder, in een tijd voordat iedereen telefoon had de manier om snel hulp in te schakelen.

Op straat is dit straatmeubilair helaas amper meer te zien, maar Het Schip heeft een mooie collectie lantaarnpalen, brieven- en girobussen en hekjes in de museumtuin. En een echte Amsterdamse school afvalbak natuurlijk! De opvallende verschijningen op straat kregen al snel bijnamen. Zo kreeg de lantaarnpaal rechtsonder met zijn helmpje en twee lampen oogjes in de jaren vlak na de Eerste Wereldoorlog de bijnaam 'de onbekende frontsoldaat'.

Wat is een bezoek aan een school zonder vrije tijd na? Uiteraard zochten we na afloop het zonovergoten terrasje van 's lands leukste brouwerij op, om daarna af te sluiten met een gezellig diner bij DePim thuis.