Mastman

Hoogspanningsmasten zijn zo gewoon, dat je soms iets extra's nodig heb om ze opnieuw te kunnen zien. Kaco had laatst zo'n moment toen we in Doetinchem deze mastman tegenkwamen. Kunstenaar Floris Schoonderbeek maakte dit 37 meter hoge kunstwerk shall we dance, dat een elektriciteitsmast voorstelt die een andere mast ten dans vraagt. Hoewel dit kunstwerk niet door iedereen wordt gewaardeerd, laat het volgens Kaco goed zien hoe mooi het lijnenspel van masten en elektriciteitskabels kan zijn. Hoogspanningsmasten hebben een slecht imago. Ze worden vooral geassocieerd met horizonvervuiling en de risico's van elektrische straling. We zijn daardoor geneigd om ze te negeren, maar als je er goed naar kijkt zie je dat het vaak mooie, sierlijke constructies zijn met een fraai uitgekiende vakwerkstructuur. De Nederlandse masten stammen af van een oerontwerp dat ooit gemaakt is door Gustave Eiffel, de vader van de Eiffeltoren. En dat is te zien; ze zijn doelmatig en toch mooi, met een soort ouderwetse elegantie.

Bij het zien van de mastman moest Co terugdenken aan de fotoserie die Ka jaren geleden maakte met haar toen net nieuwe digitale camera van de hoogste electriciteitsmasten van Nederland, de 163 meter hoge masten die de hoogspanningskabels over de Lek bij Lekkerkerk dragen. Het fotograferen van een elektriciteitsmast, zeker een aan het water, is een aanrader: afgezet tegen Hollandse wolkenluchten kun je eindeloos blijven variëren met patronen, lijnen, vormen en structuren.

Hoogspanningsmasten staan als reuzen in ons landschap. Net als de mastman kunnen ze iets menselijks hebben. Dat is ook het idee achter het leuke en originele ontwerp voor elektriciteitsmasten in IJsland (dat jammer genoeg door de crisis niet gebouwd is). Een idee dat ook opgepakt is in Lelystad en op internet.

Vindt u hoogspanningsmasten nog steeds niet mooi? Dat komt nog wel tegen de tijd dat ze uit ons landschap verdwijnen en zeldzaam worden. Dat moment is overigens dichtbij; TeneT is bezig met de introductie van een nieuw soort mast, de Wintrack: een onopvallende, efficiënte en dodelijk saaie mast. Wat zal er worden van onze oude Eiffelmasten? Ombouwen tot kunstzinnig 'landmark', zoals al gebeurd is in Groningen? Verbouwen tot windturbines? Het zal er wel op neer komen dat ze allemaal gesloopt worden en dat de laatste wordt verplaatst naar die nationale afvalbak voor overbodig geworden bouwsels, het Openluchtmuseum in Arnhem...