Waar is Napoleon verslagen? 'Bij Waterloo' zult u waarschijnlijk denken. Maar dat is eigenlijk onjuist: Waterloo was niet meer dan een naspel. De werkelijke nederlaag leed Napoleon twee jaar eerder tijdens de Slag bij Leipzig, waar Napoleons Fransen door de Russen, Oostenrijkers, Pruisen en Zweden in de pan werd gehakt. Heel Europa vocht mee (ook Nederlanders, zij het aan de 'foute', Franse kant). De enigen die niet aanwezig waren, waren de Engelsen. Dat laatste is mogelijk de reden dat de slag er in de westerse (sterk Anglo-Amerikaans georiënteerde) geschiedschrijving zo bekaaid afkomt. Want aan de omvang lag het niet: met 600.000 betrokkenen was de 'Volkerenslag' drie keer zo groot als de Slag bij Waterloo. Het was zelfs meer dan een eeuw, tot aan de Eerste Wereldoorlog, de grootste veldslag ooit geleverd. Geen wonder dat de Duitsers voor het eeuwfeest van de slag in 1913 een waardig monument wilden bouwen. Dat monument werd het Völkerschlachtdenkmal.
Het Völkerschlachtdenkmal is van zo'n Duits-Teutoonse plompheid, dat Kaco er beslist een keertje op bezoek wilde. Dat het complex ruim 90 meter hoog is en meer dan 300.000 ton zwaar zegt eigenlijk niets over de enorme indruk die het maakt als je er voor staat. Van vooraf heeft iets sfinx-achtig, een soort uitvergrote en overdadige versie van Radio Kootwijk. Van dichtbij meer iets van Angkor Wat, met muren vol geheimzinnig beeldhouwwerk (en hier en daar een boompje). Op dit moment wordt het monument opgeknapt voor zijn honderdste verjaardag. Daardoor steekt de lichte bovenbouw nu nog beter af tegen het nog niet opgeknapte fundament.
Ondanks de ouderdom die het probeert uit te stralen is het momument eigenlijk heel modern: het was één van de eerste grote betonnen gebouwen. Ook de bedoeling van het monument was erg twintigste eeuws. Hoewel het gebracht wordt als een herdenkingsplaats voor de gevallenen, hadden de bouwers duidelijk de bedoeling om een toeristische trekpleister neer te zetten die zoveel mogelijk bezoekers naar Leipzig moest trekken.
Ook het interieur de hoge koepelzaal met zijn treurende krijgers, enorme hoekbeelden en vooral de uitgehouwen gezichten heeft iets verdachts moderns; het heeft meer weg van een decor uit een Disney-tekenfilm. Je verwacht elk moment dat één van de gezichten de ogen opent en begint te zingen (of heeft Kaco te vaak Fantasia gezien?)
Wat doe je vervolgens als je zo'n bizar en zwaar-over-de-top monument bezoekt? Nou, foto's maken natuurlijk. Heel veel foto's. En daar heel blij over zijn.
In tegenstelling tot Kaco waren de Russen overigens niet blij met het monument. Ze vonden het Völkerschlachtdenkmal te eenzijdig Duits. De tsaar besloot daarom zelf een Russisch-Orthodoxe kerk te bouwen in Leipzig, waarin er even fijntjes op gewezen wordt dat de Russen de meeste soldaten (en slachtoffers) voor de Volkerenslag hadden geleverd. Tot Kaco's verbazing heeft deze zeer fraaie kerk beide wereldoorlogen en het nazi-regime overleefd en is het nog steeds te bewonderen.
De kerk kwam overigens net als het Völkerschlachtdenkmal gereed in 1913. Nog geen jaar voor het begin van de wereldcatastrofe die de drie keizers van Duitsland, Rusland en Oostenrijk, de erfgenamen van de overwinnaars van Leipzig, uiteindelijk de kop zou kosten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten